ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΑΞΙΩΝ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟΣ

Από: http://koinoniaaxion.wordpress.com/2012/12/28/156/

ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΑΞΙΩΝ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟΣ

Με αφορμή τους διαλόγους που διαμείβονται κατά καιρούς, επεξηγούμε συνοπτικά τα παρακάτω, σε ό,τι αφορά την ιδεολογική πολιτική τοποθέτηση της ‘’κοινωνίας αξιών’’.
Τα προβλήματα που υπάρχουν σε όλες τις πολιτικές ιδεολογίες αναφύονται στο πεδίο της πρακτικής εφαρμογής. Σ΄ αυτό το πεδίο ο πολίτης και η κοινωνία επιδοκιμάζουν ή αποδοκιμάζουν τις πολιτικές, στην εφαρμογή τους.
Καθημερινά γίνεται αλληλεπίδραση και δοκιμασία των πολιτικών ιδεολογιών, μία συνεχής διαδικασία σύνθεσης. Η σύνθεση που προβάλει η ”κοινωνία αξιών”, είναι ο ”κοινωνικός φιλελευθερισμός”, μια πολιτική θεώρηση διατυπωμένη και εφαρμοσμένη εδώ και αρκετά χρόνια, σε πολλές χώρες του δυτικού κόσμου και η οποία αναλύεται επαρκώς στα επίσημα κείμενα μας.
Τέσσερις είναι οι βασικές αρχές της ‘’κοινωνίας αξιών’’ για την πρακτική εφαρμογή του ‘’κοινωνικού φιλελευθερισμού’’:

• Η πρώτη είναι το ‘’κοινό καλό’’. Η αγορά πρέπει να διασφαλίζει στον πολίτη, αγαθά και υπηρεσίες καλύτερης ποιότητας σε χαμηλότερες τιμές. Η ελευθερία της αγοράς υπάρχει για το καλό του πολίτη και πρέπει να ελέγχεται όταν είναι αντίθετη προς τα συμφέροντα του.
• Η δεύτερη είναι ‘’η θετική θεώρηση της ελευθερίας’’. Το κράτος πρέπει να  βοηθά τους πολίτες στην πραγματοποίηση των στόχων τους, να μην στέκεται εμπόδιο αλλά να διευκολύνει.
• Η τρίτη είναι ‘’η ισότητα των ευκαιριών για όλους’’. Δηλαδή, η αξιοκρατία. Το κράτος οφείλει να παρέχει ευκαιρίες προόδου σε όλους, ανεξάρτητα από το που προέρχονται. Δεν μπορεί να εγγυάται ότι θα τα καταφέρουν, πρέπει όμως να δίνει σε όλους την ευκαιρία να προσπαθήσουν.
• Η τέταρτη αρχή είναι ‘’η δυνατότητα του κράτους να παρεμβαίνει υπέρ των μη προνομιούχων’’. Το κράτος οφείλει να προστατεύει τους πολίτες ιδίως τους ασθενέστερους. Η έννοια της ‘’θετικής διάκρισης’’ στους νόμους, νοείται μόνο υπέρ των πιο αδυνάμων.

Με βάση τις αρχές αυτές  οι θέσεις της ‘’κοινωνίας αξιών’’ ουσιαστικά  επικεντρώνονται στην ισορροπία μεταξύ της ελευθερίας των αγορών και του διαμεσολαβητικού ρόλου του κράτους. Αναγνωρίζουν την αξία των αγορών, αλλά ταυτόχρονα αποδέχονται τον σημαντικό ρόλο της ελεγχόμενης κρατικής δράσης, για να υπάρξει σωστή λειτουργία και εξισορρόπηση τους σε περιπτώσεις στρεβλώσεων. Η κρατική δράση στην ουσία, επιδιώκει να απαλλάξει τις αγορές από δύο ισχυρούς ‘’ανασταλτικούς παράγοντες’’:

• Ο ένας είναι οι υπερβολικές κρατικές παρεμβάσεις, με την μεγάλη φορολόγηση, τις υπερβολικές ρυθμίσεις και τη γραφειοκρατία.
• Και ο δεύτερος, είναι οι μονοπωλιακές πρακτικές, τα καρτέλ και τα ολιγοπώλια του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα και οι διαπλεκόμενοι  με το κράτος κολοσσοί, που δυναστεύουν την αγορά. Όλα αυτά δημιουργούν τεράστια εμπόδια στις νέες επιχειρήσεις, εμποδίζοντας τες να έχουν θέση στην αγορά.

Η ‘’κοινωνία αξιών’’ γνωρίζει τους κινδύνους που υπάρχουν από την εγγενή τάση του συστήματος διακυβέρνησης, να συγκεντρώνει εξουσία και να αυξάνει τις κρατικές δομές.  Το κράτος θα πρέπει να είναι περιορισμένο, ελεγχόμενο, αλλά ταυτόχρονα πιο υπεύθυνο και αποτελεσματικό προς τους πολίτες, και αυτό θα γίνει μέσω της διοικητικής αποκέντρωσης, της δημιουργίας αποτελεσματικών δομών σε όλη την περιφέρεια, της μεταρρύθμισης των δομών του, της σωστής αξιολόγησης του προσωπικού, της διαφάνειας, της ηλεκτρονικής ολοκλήρωσης των υπηρεσιών του και οπωσδήποτε του περιορισμού του εντός των συνταγματικών προβλέψεων.

• Το κράτος απαιτείται να παρέχει ευκαιρίες προόδου σε όλους και να ευνοεί την επιχειρηματικότητα. Αν και η ανάπτυξη της οικονομίας βασίζεται και στις Δημόσιες Επενδύσεις, εν τούτοις το κράτος δεν διεκδικεί ρόλο επιχειρηματία, αναλαμβάνει κυρίως τον διαμεσολαβητικό του ρόλο υπέρ της επιχειρηματικότητας και τον ρυθμιστικό ρόλο του σε βάρος των μονοπωλιακών καταστάσεων του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα. Έχει ως σκοπό να ενισχύσει τους αναπτυξιακούς παράγοντες της οικονομίας, να  εξουδετερώσει τις στρεβλώσεις της αγοράς και να απελευθερώσει τη δημιουργικότητά της.
• Ο ‘’κοινωνικός φιλελευθερισμός’’ δεν αντιπαλεύεται το μεγάλο κεφάλαιο, το ελέγχει όμως για να μην δημιουργεί ασφυξία στην οικονομία, στην διευρυμένη επιχειρηματική δραστηριότητα, στις μικρότερες οικονομικές μονάδες και στην κοινωνία.
• Λειτουργεί υπέρ των μικρο-μεσαίων επιχειρήσεων, που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της  οικονομίας, έχουν ανάγκη λιγότερης φορολογικής επιβάρυνσης και μείωσης της γραφειοκρατίας για να γίνουν ανταγωνιστικές. Θέλουν επίσης ένα υγιές, ανοικτό χρηματοπιστωτικό σύστημα.
• Υποστηρίζει  τον διαμεσολαβητικό ρόλο του κράτους στην ισορροπημένη ρύθμιση της επιχειρηματικής δραστηριότητας, ώστε να μην υποβαθμίζεται το περιβάλλον που αποτελεί παράγοντα οικονομικής ανάπτυξης στη χώρα μας.
• Ο ‘’κοινωνικός φιλελευθερισμός” έχει ως κεντρική του θέση την ατομική ελευθερία. Θεωρεί ότι η φτώχεια, η ανεργία, η κακή υγεία, η αδυναμία και η έλλειψη εκπαίδευσης, είναι  σοβαροί περιορισμοί στην ελευθερία του ατόμου. Βασική επιδίωξη του είναι να λειτουργήσει υπέρ της κοινωνικής ευημερίας με κοινωνική δικαιοσύνη, που να δημιουργεί ένα περιβάλλον ασφάλειας και αλληλεγγύης για τον πολίτη, με ορθολογικά κοινωνικά κριτήρια.

Στέλιος Φενέκος
Συντονιστής των πολιτικών θέσεων της ‘’κοινωνίας αξιών’’